Przeglądając oferty pracy w IT spotykamy się z różnymi strategiami przedsiębiorstwa. W jednej ofercie poszukiwany jest specjalista do projektów realizowanych wewnątrz firmy. W drugiej ofercie poszukiwany jest specjalista do realizacji usług na zlecenia zewnętrznych firm. Z kolei taki pracownik może realizować usługi wewnątrz, ale też może zostać oddelegowany do biura zewnętrznej firmy. Jest to niczym innym jak sourcing usług IT. Podczas szukania miejsca pracy warto mieć świadomość tego zjawiska i poznać modele sourcingu.

W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na poniższe pytania:

• Czym jest sourcing?
• Jakie wyróżnia się popularne modele sourcingu w IT?
• Jaka jest różnica między insourcingiem a outsourcingiem?
• Dlaczego firmy decydują się na outsourcing IT?
• Jakie są wady i zalety korzystania z outsourcingu usług IT?

Sourcing i modele sourcingowe w obszarze IT?

Sourcing jest to strategia definiująca, która praca jest kontraktowana lub delegowana do zewnętrznej, lub wewnętrznej jednostki, która fizycznie może być zlokalizowana w dowolnym miejscu na świecie. Wśród najpopularniejszych modeli sourcingu wyróżnia się outsourcing i insourcing. Istnieje wiele modeli sourcingowych wykorzystywanych w obszarze IT. Modele sourcingu najczęściej dzieli się według kryterium własności oraz kryterium lokalizacji.

W kryterium własności wyróżnia się modele typu „make” i typu „buy”. Kryterium lokalizacji dzieli modele sourcingowe na: realizowane w siedzibie firmy (on-site) oraz realizowane poza firmą (off-site).

W modelu typu „make” usługi realizowane są w własnych działach przedsiębiorstwa, ale mogą być oddelegowane do innego miejsca w kraju lub poza krajem. Do modelu typu „make” należy insourcing. Insourcing to włączenie działalności wykonywanej aktualnie poza strukturą danego przedsiębiorstwa do siedziby firmy. Włączenie usług do organizacji i realizacje poza siedzibą firmy, ale nadal w kraju nazywa się shared services. Jeśli usługa będzie realizowana poza granicami kraju, w którym znajduje się siedziba to nazywa się offshoringiem kapitałowym.

Załóżmy, że istnieje sklep odzieżowy i ma salon stacjonarny. Zarząd postanowił przenieść usługi do Internetu. Początkowo w celu redukcji kosztów i skupieniu się na podstawowych kompetencjach zlecił wykonanie oprogramowania do zewnętrznej firmy. Po jakimś czasie, zarząd stwierdził, że stać ich na utrzymanie i rozwój oprogramowania wewnątrz firmy, więc oprogramowanie zostało wykupione i jest realizowane wewnątrz firmy. Taka strategia nazywa się insourcingiem, czyli włączenie prac związanych z rozwojem oprogramowania wewnątrz firmy.

W modelu typu „buy” usługi realizowane są poza przedsiębiorstwem w zewnętrznych firmach. Do modelu typu „buy” należy outsourcing. Outsourcing to przekazanie pewnej ilości pracy do realizacji przez zewnętrznego dostawcę. W zależności od lokalizacji wyróżnia się kolejne podziały outsourcingu: onshore outsourcing (w tym samym kraju), nearshore outsourcing (w kraju sąsiadującym), offshore outsourcing (w kraju odległym).

Załóżmy, że mamy bank, który planuje zrealizować narzędzie do ułatwienia pracy swoim pracownikom. Zarząd zdecydował, że nie chce powoływać oddzielnego zespołu specjalistów i tracić czas na projektowanie systemu.  W takiej opcji zdecydowali się na przekazanie realizację projekt do zewnętrznej firmy. Taka strategia nazywa się outsourcingiem.

Warto wspomnieć o istnieniu takiego modelu jak insourcing wspierany zwany body shoppingiem. Model, w którym klient korzysta z personelu firmy zewnętrznej „na żądanie”.

Sytuacja bardzo często spotykana w korporacjach (banki, magazyny, itp.). Firmy, które chcą zlecić wykonanie oprogramowania, ale boją się ze względu bezpieczeństwa danych lub ryzyku uzależniania się od firmy zewnętrznej. Dlatego w takich sytuacjach decydują się na realizację produktów wewnątrz firmy angażując swoich pracowników i pracowników z zewnętrznych firm (jako wsparcie).

Między modelem typu „make” oraz „buy” możemy wyróżnić model hybrydowy tak zwany Join ventures. W tej grupie wyróżnia się głównie cosourcing. Cosourcing występuje wtedy, gdy dana funkcja jest wykonywana przez personel wewnętrzny z wykorzystaniem zewnętrznych zasobów. Istnieją jeszcze modele zależne (captive models), które polegają na umieszczeniu pewnych procesów do spółek zależnych organizacji w innym państwach, ale dalej posiadając „na własność” dany proces.

Inne modele:

Poza kryterium własności i lokalizacji można wyróżnić modele oparte na dostarczaniu usług i produktów przez Internet. Jednym z takich modeli jest cloud computing, który wyróżnia chmurę prywatną, chmurę hybrydową i publiczną. Temat odnośnie chmury zostanie omówiony w osobnym artykule.

Firma IT, która skupia się na wytwarzaniu oprogramowania. Chciałaby zachować swój model biznesowy i nie tracić czasu na zarządzaniem infrastrukturą. Zdecydowała się na chmurę publiczną. Dzięki temu rozwiązaniu ma dostęp do najnowszej infrastruktury i zabezpieczeń. Nie musi utrzymywać i rozbudowywać własnej infrastruktury.

Microsourcing to kontraktowanie małych i dobrze zdefiniowanych zadań. Mircrosourcing różni się od outsourcingu tym, że firma nie zatrudnia firmy zewnętrznej do realizacji zleceń, a drobne zadania zleca osobnym pracownikom, którzy są najlepsi w danej dziedzinie.

Załóżmy, że prowadzisz bloga używając WordPress. Zatrudniasz jedną osobę, która zajmuje się zarządzaniem hostingiem. Druga osoba pilnuje certyfikatów i kupnem domeny. WordPress i dodatkowe narzędzia masz już zainstalowane. Posty piszesz sam, ale nie masz doświadczenia w publikowaniu i projektowaniu stron, więc zatrudniasz kolejną osobę, której będziesz dostarczał tekst i określał jak ma wyglądać strona, czyli zlecasz drobne usługi do realizacji kilku pracownikom.

Crowdsourcing ma miejsce, kiedy dochodzi do dobrowolnego angażowania się społeczności w procesy/projekty, które dotąd realizowane były przez wewnętrzny personel firmy. Ten model uznawany jest za bez kosztowy model społecznościowy.

Jednym z rodzajów crowdsourcingu jest oprogramowanie typu open source. Oprogramowanie typu open source umożliwia programistom dostęp do kodu źródłowego, pozwalając im na modyfikowanie, zabezpieczanie i ulepszanie oprogramowania. Przykładem mogą tutaj posłużyć systemy operacyjne Linux, przeglądarki Firefox oraz system Redmine do zarządzania projektami.

SOURCING			Kryterium własności
			Typu „Make”	Hybrydowy	Typu „buy”	Społecznościowy
Kryterium lokalizacji	On-site		Insourcing	Cosourcing	Body shopping
	Off-site	Onshore	Shared services		Onshore outsourcing
		Nearshore / Offshore	Offshoring kapitałowy	Captive models	Nearshore outsourcing / Offshore outsourcing
Oparte na Internecie	Cloud computing		Chmura prywatna	Chmura hybrydowa	Chmura publiczna
	Inne				Mikrosourcing	Crowdsourcing

Motywy decyzji outsourcingowych

Przedsiębiorstwa decydując się na outsourcing kierują się jedną z następujących strategii:

• strategia obniżania kosztów – organizacji zależy na minimalizowaniu kosztów związanych z realizacją wybranych usług.
• strategia budowania wartości – organizacja zdaje sobie sprawę, że sama nie jest w stanie zapewnić wystarczających zasobów do zwiększania konkurencyjności i koncentruje się na podstawowych kompetencjach

Wady i zalety outsourcingu

Organizacja decydując się na outsourcing IT musi być świadoma korzyści i ryzyka jakie za tym idą. Poniżej wymienione są główne wady i zalety outsouringu.

Zalety:

• SLA – odpowiedzialność za prawidłowe funkcjonowanie usług jest po stronie dostawcy
• Ekonomiczne
  • redukcja kosztów związanych z utrzymaniem infrastruktury oraz zatrudnienie pracowników
  • stabilność i przewidywalność kosztów
  • redukcja wysokich kosztów początkowych
• Strategiczne, organizacyjne i techniczne
  • zmniejszenie wielkości organizacji
  • koncentracja na podstawowych kompetencjach
  • dostęp do nowszych technologii.
  • Dostęp do specjalistów
  • Zminimalizowanie ryzyka awarii
  • Oszczędność czasu

Wady:

• uzależnienie od specjalistów z zewnątrz i ich oprogramowania
• ryzyko wycieku wrażliwych danych
• przekazanie kluczowych rozwiązań „na zewnątrz” może wiązać się z utratą przewagi nad konkurencją
• ryzyko niskiego poziomu usług poprzez niewłaściwie wykonywaną pracę
• ryzyko utracenia tożsamości firmy
• zwolnienie pracowników
• ryzyko związane z źle dobranym modelem wariantu outsourcingu
• ryzyko wydłużonego supportu

Realizowane usługi w sourcingu

Usługi IT	Zasoby IT	Chmura obliczeniowa
Prowadzenie projektów IT	Specjaliści IT	IaaS	PaaS	SaaS
Rozwój, wsparcie i utrzymywanie aplikacji		Narzędzie wirtualizacji	Narzędzie wirtualizacji	Narzędzie wirtualizacji
Projektowanie środowiska IT		Dyski	Dyski	Dyski
Zarządzanie aplikacjami		Serwery	Serwery	Serwery
Service desk		Infrastruktura sieciowa	Infrastruktura sieciowa	Infrastruktura sieciowa
Help desk			System zarządzania bazą danych	System zarządzania bazą danych
Obsługa sieci komputerowych			System operacyjny	System operacyjny
Utrzymanie infrastruktury			Środowisko uruchomieniowe	Środowisko uruchomieniowe
				Dane
				Aplikacje

Podsumowanie

Outsourcing IT jest idealnym rozwiązaniem w miejscu, gdzie nowe technologie rozrastają się w
szybkim tempie, co wymaga to od organizacji coraz to większej elastyczności i szybkości działania. Dzięki firmom outsourcingowym organizacje mogą skupiać się na tym co potrafią najlepiej, nie tracąc czasu na rozwijanie się w dziedzinie, w której nie są biegli, a która jest im niezbędna w prężnym rozwoju.